عنوان مقاله: بررسی عوامل موثر بر ضایعات خوراک در صنعت طیور گوشتی کشور و راهکارهای کاهش آن
نویسندگان: شاه ولی منصور*, معینی زاده هوشنگ
آدرس: * بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
عنوان نشریه: اقتصاد کشاورزی (اقتصاد و کشاورزی)
اطلاعات شماره: تابستان ۱۳۸۷ , دوره ۲۱, شماره ۲ (پی آیند ۷۹) در امور دام و آبزیان; از صفحه ۱۱۵تا صفحه ۱۲۷.
چکیده: پرورش طیور به منظور تولید منبع غذایی پروتئین دار با قیمت مناسب، به یک صنعت سودآور تبدیل گردیده است. ولی بررسی ها نشان می دهند که بیشترین ضایعات در این صنعت، ضایعات خوراکی است که در یک ضریب تبدیل نامطلوب ظاهر می گردد. در پژوهش حاضر عوامل فنی، فناوری و مدیریتی موثر بر این ضایعات بررسی شده اند. برای این منظور از روش پژوهش پیمایشی استفاده شد و با روش نمونه گیری سیستماتیک پنج استان اول کشور که بیش از %۵۳ ظرفیت تولیدی را دارا بودند انتخاب شدند. وسیله پژوهش (پرسشنامه) بر اساس بررسی پیشینه نگاشته تهیه شد و روایی و پایایی آن تامین گردید. با توجه به پراکندگی واحدها در سطح کشور و محدودیت همکاری مدیران آنها، تعداد ۲۰۰ مرغداری گوشتی به روش تصادفی مورد مطالعه قرارگرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین ضریب تبدیل خوراک در استان خراسان (۶.۲۱)، کمترین در استان مازندران (۲.۴۹) و میانگین کل کشور ۳.۸۰ است. از میان عوامل سه گانه مورد مطالعه، عوامل فنی شامل ظرفیت بالای مرغداری، نداشتن مجوز رسمی فعالیت، استفاده نکردن از خوراک حبه و حبه خرد شده؛ عوامل فناوری شامل تهیه خوراک از یک منبع، به ویژه از منابع غیررسمی، استفاده ناصحیح از حوضچه ضدعفونی ورودی و رطوبت سنج در سالن ها، استفاده کردن از پنجره در سیستم ترکیبی تهویه سالن ها، استفاده ناصحیح از فناوری های ضدعفونی سالن ها؛ و بالاخره، عوامل مدیریتی شامل فاصله زمانی طولانی بین دو نوبت جوجه ریزی (که منجر به دفعات کمتر جوجه ریزی در سال می شود)، افزایش تعداد جوجه در یک دوره پرورش، ارسال زودتر از موعد مرغ تولیدی به کشتارگاه و بی اطلاعی مدیران از استاندارد ضایعات خوراک، زیاده روی در خوراک دادن و نحوه ناصحیح توزیع خوراک در سالن، بر بالا بودن ضریب تبدیل خوراک تاثیر داشته اند. راهکارهای پیشنهادی برای کاستن ضایعات خوراک در مقاله ارائه شده اند
کلید واژه: ضریب تبدیل خوراک، ضایعات خوراکی، واحدهای طیور گوشتی