مکمل های چربیتأمین چربی کافی در رژیم غذایی برای کمک به حفظ باروری در دام ضروری‌است. چربی می‌تواند به طرق مختلف بر باروری تأثیر بگذارد. این مهم، نشانگر مزایای منحصر به فرد چربی به عنوان یک منبع مغذی‌است که در ادامه‌ی مطلب مشخص شده‌است.
اثرات تعادل انرژی
چربی متراکم‌ترین ماده مغذی موجود حاوی انرژی‌است و اغلب برای افزایش چگالی انرژی به رژیم غذایی اضافه می‌شود. این امر به‌ویژه برای گاوها در اوایل شیردهی مفید است. مرحله‌ای که مصرف ماده‌ی خشک محدود است و افزودن چربی یک روش متداول برای افزایش عرضه‌ی انرژی برای کمک به برآوردن نیازهای گاو و کاهش تحرک چربی بدن (از دست دادن شرایط بدن) است.
شکل۱: اثر کاهش امتیاز وضعیت بدن در اوایل شیردهی در روزهای قبل از تخمک گذاری
بین باروری گاو و امتیاز وضعیت بدن، یک رابطه‌ی کاملاً اثبات شده وجود دارد. گاوهایی که وزن/شرایط بدن خود را از دست می‌دهند (“تعادل انرژی منفی”) به زمان طولانی‌تری برای بازگشت به سیکل پس از زایمان احتیاج دارند (شکل ۱؛ باتلر، ۲۰۰۱). به خوبی ثابت شده است که هرچه گاو زودتر سیکل پس از زایمان را شروع کند، احتمال بارداری آن در دوره‌ی بعدی بیشتر است.
بالعکس؛ تعادل انرژی منفی تأثیر عمده‌ی مخربی بر میزان لقاح دارد (شکل ۲؛ باتلر و اسمیت، ۱۹۸۹). به عنوان یک الگوی کلی، نرخ لقاح به ازای هر ۰.۵ واحد از دست دادن وضعیت بدن (مقیاس ۵ نقطه ای) ۱۰٪ کاهش می‌یابد.
شکل ۲: تأثیر کاهش نمره وضعیت بدن در اوایل شیردهی بر میزان لقاح تا اولین دوره
اثرات هورمونی (پروژسترون)
بلوک‌های چربی تولید پروژسترون (هورمون بارداری) را تأمین می‌کنند که برای حفظ جنین در حال رشد ضروری است. کمبود پروژسترون منجر به مرگ جنین و نارسایی بارداری می‌شود. تخمین زده می‌شود که تا ۵۵ درصد از جنین‌ها در اوایل بارداری می میرند (Staples et al., 1998) و کمبود پروژسترون، علت اصلی این تلفات است. یافته‌های مطالعات ایرلندی نشان می‌دهند که حدود ۲۵ درصد از گاوها تنها به دلیل کمبود پروژسترون، مجدداً باردار نمی‌شوند (موریس و دیسکین، ۲۰۰۷).
افزایش غلظت چربی در جیره‌ی غذایی، یک روش مؤثر برای افزایش پروژسترون در پلاسمای خون برای افزایش احتمال بارداری‌است. اثری که به وضوح در کار دانشگاه ناتینگهام (بریتانیا) نشان داده شده است (گارنزورثی و همکاران، ۲۰۰۸). در این مطالعه، کل چربی رژیم غذایی از ۵/۳ به ۹/۵ درصد افزایش یافت. این تغییر احتمالاً نشان دهنده‌ی افزایش سنتز کلسترول برای تسهیل انتقال چربی در بدن به عنوان لیپوپروتئین ها و استرهای کلسترول است و در نتیجه کلسترول – پیش‌ساز پروژسترون – را به تخمدان‌ها می رساند.
شکل ۳: افزایش تولید پروژسترون با افزایش پودر چربی نیکو رشد پایا در جیره
کیفیت تخمک
افزودن چربی به رژیم غذایی می‌تواند رشد تخمک را بهبود بخشیده و به ایجاد تخمک با کیفیت‌تر و ماندگارتر منجر شود. کار تحقیقاتی دامنه‌دار در دانشگاه ناتینگهام (بریتانیا) (Fouladi-Nashta et al., 2007) نسبت به میزان قابل توجهی از تخمک‌های بارور شده آزمایشگاهی به مرحله بلاستوسیست (حدود ۸ روز پس از لقاح؛ شکل ۴) توسعه یافته است. زمانی که به گاوها یک رژیم غذایی پرچرب (حاوی ۸۰۰ گرم پودر چربی محافظت شده از شکمبه‌ی نیکو رشد پایا) در مقایسه با گاوهایی که رژیم غذایی کم‌چربی داشتند، ارائه شد. افزایش رشد تا مرحله‌ی بلاستوسیست نشانگر کیفیت بالاتر تخمک است که احتمال بارداری موفق‌تری دارد.
شکل ۴: رشد تخم های بارور شده تا مرحله بلاستوسیست (۸ روزه).
اسید اولئیک
داده‌های اخیر نشان دهنده‌ی مزایای رشد تخمک بر اثر وجود اسید اولئیک است. تحقیقات در هلند (Aardema و همکاران، ۲۰۱۱) اثر اسیدهای پالمیتیک (C16:0)، استئاریک (C18:0) و اولئیک (C18:1) را بر توانایی رشد تخمک پس از لقاح ارزیابی کردند و گزارش کردند؛ در حالی که C16: 0 و C18:0 اثر مضری بر رشد تخمک داشتند، C18:1 آن را افزایش داد. این داده‌ها نشان می‌دهند که هم غلظت و هم نسبت اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع در مایع فولیکولی می‌تواند بر رشد تخمک و باروری کلی تأثیر بگذارد. پودر چربی کلسیمی نیکو رشد پایا حاوی نسبت بالایی از اسیدهای چرب C18:1 به شکل محافظت شده در شکمبه است که انتقال C18:1 به روده‌ی کوچک و جذب توسط بافت ها را تسهیل می‌کند.
اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶
امگا ۳ و امگا ۶ اسیدهای چرب ضروری هستند (یعنی باید در رژیم غذایی تمین شوند) که نقش کلیدی در باروری دارند. پس از لقاح، بارداری با تولید پروژسترون توسط جسم زرد روی تخمدان حفظ می‌شود که نیاز به کاهش تولید PGF2α (تحریک شده توسط اسیدهای چرب امگا ۶) دارد. اسیدهای چرب امگا ۳ با اسیدهای چرب امگا ۶ در برخی مراحل افزایش طول مورد نیاز برای تولید پروستاگلاندین‌های خاص رقابت می‌کنند. به طوری که اسیدهای چرب امگا ۳ به جای پروستاگلاندین‌های سری ۲ معمولی برای امگا ۶ چرب، به پروستاگلاندین‌های سری ۳ کشیده می‌شوند. از این رو، اسیدهای چرب امگا ۳ می‌توانند با مهار رقابتی که منجر به کاهش تولید PGF2α می‌شود و به حفظ جسم زرد و بارداری ایمن کمک کنند.
پودر چربی کلسیمی امگال سه نیکو رشد پایا حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است که برای بهبود باروری گاوها هدف‌گذاری شده است. مرحله‌ای که عدم تعادل در اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ منجر به باروری ضعیف می‌شود.