بلاگ

اسیدهای چرب اصلی در خوراک دام

اسیدهای چرب منفرد زیادی در طبیعت وجود دارد اما معمولاً تنها پنج اسید چرب در خوراک دام وجود دارد. (جدول ۱).

جدول ۱: اسیدهای چرب اصلی که معمولا در خوراک یافت می شوند.

۱. پالمیتیک اسید (به انگلیسی: Palmitic acid) با فرمول شیمیایی C۱۶H۳۲O۲ یک اسید چرب اشباع شده با شناسه پاب‌کم ۹۸۵ است که جرم مولی آن ۲۵۶٫۴۲ g/mol می‌باشد. این اسید رایج‌ترین اسید چرب اشباع‌شده موجود در حیوانات، گیاهان و میکرو ارگانیسم‌هاست. شکل ظاهری این ترکیب، بلورهای سفید است. نام پالمیتیک از پالم (نخل) مشتق شده است، هرچند این ترکیب در بسیاری از جانوران، گیاهان و باکتری‌ها نیز یافت می‌شود. این اسید جزء اصلی روغن میوه‌ی نخل‌های روغنی (روغن نخل) است که تا ۴۴ درصد کل چربی‌های آن را تشکیل می‌دهد. گوشت، پنیر، کره و سایر محصولات لبنی نیز دارای اسید پالمیتیک هستند که ۵۰ تا ۶۰ درصد کل چربی آنها را تشکیل می‌دهد. نقطه‌ی ذوب اسید پالمیتیک مثبت ۶۳ درجه سلسیوس می‌باشد.

۲. اسید استئاریک (به انگلیسی: Stearic acid ) که هجای اول کلمه‌ی استئاریک در آن، به صورت استیرsteer (استیریک اسید) یا به صورت استایر stair (استایریک اسید) نیز تلفظ می‌شود یا ۱۸:۰ یک اسید چرب اشباع شده با نام رسمی اسید اکتا دکانوئیک octadecanoic در طبقه‌بندی آیوپاک IUPAC می‌باشد. این ترکیب، مومی‌شکل و جامد بوده و فرمول شیمیایی آن C۱۸H۳۶O۲، یا CH۳ (CH۲) ۱۶COOH می‌باشد. نام آن برگرفته از کلمه‌ی یونانی استیر stéar(که در حالت مضافٌ‌الیهی: استئاتوز stéatos خوانده می‌شود) است، که به معنی چربی یا پیه نهنگ آمده‌ است. [ماده‌ای که برای شمع‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد]. املاح (نمک‌ها) و استرهای اسید استاریک، اصطلاحاً استئارات‌ها stearates نامیده می‌شوند. نقطه‌ی ذوب اسید استئاریک مثبت ۷۰ درجه سلسیوس می‌باشد.

۳. اسید اولئیک (به انگلیسی: Oleic acid) اسید چربی با فرمول شیمیایی C۱۸H۳۴O۲ است که جرم مولی آن ۲۸۲٫۴۶۱۴ g/mol می‌باشد. شکل ظاهری این ترکیب، مایع روغنی زرد کمرنگ یا مایل به قهوه‌ایست. این اسید چرب با یک پیوند غیر اشباع در بسیاری از جانوران و روغن‌های گیاهی یافت می‌شود اما اولئیک از نام زیتون مشتق شده است. نقطه‌ی ذوب اسید اولئیک مثبت ۱۳ درجه سلسیوس می‌باشد.

۴. اسید لینولئیک (به انگلیسی: Linoleic acid) یک اسید چرب با فرمول شیمیایی C۱۸H۳۲O۲ است. شکل ظاهری این ترکیب، روغن بی‌رنگ است. لینولئیک اسید متعلق به یکی از دو خانواده‌ی اسیدهای چرب ضروریست. خود بدن نمی‌تواند آن را سنتز کند و باید آن را از غذاها به دست آورد. در یک رژیم غذایی، وجود میزان مناسبی از این اسید چرب ضروریست. نتایج پژوهش‌هایی که بر روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد، نشان می‌دهد که کمبود این اسید چرب سبب ریزش موها، پوسته پوسته شدن پوست و تأخیر در بهبود زخم‌ها می‌شود. نقطه‌ی ذوب آن منفی ۵ درجه سلسیوس است.

۵. اسید لینولنیک (به انگلیسی: alpha-Linolenic acid) یک نوع اسید چرب با چند پیوند دوگانه است. دو نوع از این اسید وجود دارد:
۱. آلفا لینولنیک اسید. ۲. گاما لینولنیک اسید

  • آلفا لینولنیک اسید به اختصار ALA نامیده شده و جزو خانواده‌ی اسیدهای چرب امگا ۳ محسوب می‌شود.
  • گاما لینولنیک اسید به اختصار GLA نامیده شده و جزو خانواده‌ی اسیدهای چرب امگا ۶ محسوب می‌شود.

آلفا لینولنیک اسید و گاما لینولنیک اسید برای حفظ سلامت پوست و ایجاد تعادل هورمونی مفید هستند. اسیدهای چرب موجود در امگا-۳، فشارخون، انعقاد خون، ضربان قلب، پاسخ ایمنی و شکسته شدن چربی‌ها را تنظیم می‌کنند. اسیدهای چرب در ساختن بافت مغز و سلول‌های دستگاه عصبی بدن انسان نیز نقش مهمی دارند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *